Snimak ne prikazuje ljude iz Gaze, već berače lekovite gljive u Nepalu
Snimak koji je na Fejsbuku podeljen uz tvrdnje da prikazuje “herojski proboj” ljudi iz Gaze kroz pustinju kako bi doneli pomoć svojoj braći, zapravo prikazuje stanovnike Nepala koji svake godine u planinskim predelima tragaju lekovitim pečurkama.
- Snimak ne prikazuje ljude iz Gaze – reč je o stanovnicima Nepala koji učestvuju u tradicionalnoj, godišnjoj berbi lekovite pečurke jarsagumbe.
- Ova biljka se sakuplja na velikim nadmorskim visinama i ima visoku cenu na kineskom tržištu, te je njihova sezonska aktivnost ključna za ekonomski opstanak lokalnog stanovništva.
- Objave ocenjujemo kao zloupotrebu vizuelnog sadržaja.
U viralnom snimku, koji se uz dramatičan opis o „novoj stranici istorije“ proširio društvenim mrežama, navodno prikazuju „goloruki heroji” koji su napustili lagodan život kako bi probili obruč oko Gaze i doneli hranu onima koji su ostali.
Ipak, sporne tvrdnje ne odgovaraju stvarnom sadržaju i kontekstu u kojem je snimak zaista nastao.
Video, naime, prikazuje ljude koji se u kolonama kreću po strmim planinskim predelima, noseći velike terete na leđima. Međurim, detaljna provera – obrnuta pretraga ključnih kadrova iz snimka i analiza relevantnih izvora – potvrđuje da video zapravo prikazuje sezonsku akciju berača lekovite gljive jarsagumbe, „himalajskog zlata“, koja se svake godine odvija na visokim planinskim proplancima regiona Dolpo i okolnih oblasti.
Snimak je prvobitno objavljen 2. juna na Instagramu, na stranici Madeinnepal143, u čijem opisu se navodi da prikazuje „naporno putovanje ljudi iz okruga Dolpo, Rukum, Džumla i Džadžarkot, koji svakog proleća odlaze u planine u potrazi za ovom pečurkom“.
Ista informacija pojavljuje se i ispod fotografije autora Nedo Soch-a na Instagram stranici Routine of Nepal Banda dan ranije, 1. juna. I drugi relevantni izvori, poput BBC-a, navode da se radi o tradiciji koja se ponavlja svake godine, a da je prihod od prodaje jarsagumbe presudan za opstanak brojnih porodica u ovom regionu.
Podaci sa portala Nepali Times i Kathmandu Post dodatno potvrđuju da je reč o dugogodišnjoj praksi lokalnog stanovništva, a ne o humanitarnoj misiji ili proboju obruča u ratnoj zoni, kako to sugeriše Fejsbuk objava.
Pečurka jarsagumba raste na visinama između 3.000 i 5.000 metara, a zbog svoje retkosti, farmakoloških i navodnih lekovitih svojstava dostiže cenu i do 100 dolara po gramu, naročito na kineskom tržištu. Berba ove biljke može trajati nedeljama i uključuje čitave porodice koje tada napuštaju svoja sela. Škole se zatvaraju, a stanovnici podižu privremene kampove kako bi što duže ostali na terenu.
